Ben Bir Çingeneyim


Tarihin en eski devirlerinden beri korktular bizden. Adımızı Çingene koydular. Farklıydık. Daha yoksulduk. Daha özgürdük. Ama insandık. Tıpkı onlar gibi. Onlar bunun farkında değildi. Bizimle çalışmak, bizimle yaşamak, bizimle konuşmak istemediler. Biz yarattığımız göz nuru zanaatlerle onlara bir yaşam bahşederken onlar şehirlerinin unutulmuş köşelerine attılar bizi. Yoksulluk bitmeyen bir lanet gibi üstümüze çüktü. Çok acılar çektik.

Atalarım, bu haksızlıklardan kurtulmak için her yolu denediler... Haykırarak baktılar insanların gözlerine; bazen yalvararak! "Biz Çingene değiliz, insanız". Bizi kabul edin. Lütfen!

Bugüne kadar kimse onları dinlemedi. Çaresizliklerinin karşısında gülümsediler. Yoksulluklarıyla alay ettiler. Umutsuzluk bir karabasan gibi çöktü insanlarımızın üzerine.

Ben atalarım gibi umutsuzca yalvarmayacağım. Biliyorum ki gerçekten de biz farklıyız! Özgür, hırçın, dayanıklı, güçlü, insancıl, ve yaratıcıyız. Tarihin en barışçı insanlarıyız. Bu yüzden utanmam gerekmiyor.

Evet ben bir dokunulmazım. Acılarımızın verdiği güçle; çirkinlikler, kalleşlikler ve aşağılayan bakışlar dokunamaz artık bana. Temiz yüreğimize değil aşınmış ayakkabılarımıza bakanlar incitemez artık kalbimi. Madem ki binlerce yıldır ölüm tadında yaşadık hayatı; bundan sonra hiçbir güç dokunamaz tertemiz insanlığımızla beslenmiş kutsal özgürlüğümüze. Ben bir dokunulmazım.

Olduğum şeyle gurur duyuyorum. Herkes bilsin! Ben Bir Çingeneyim

TEMEL METİNLER

ROMAN OLMAK NE DEMEKTİR?

Romanlar Balkanlar'da yaşayan en büyük Çingene topluluklarındandır. Roman toplumunun Romanes adı verilen bir dili ve başlangıcı Kuzey Hindistan'a dayanan bin yıllık bir tarihi bulunmaktadır. Romanların en eski ataları uzun yolculuklarına Hindistan'dan başlamış olsalar da Roman Çingeneleri gerçek anlamda bir Balkan toplumudur. Hem Romanes dili, hem de Roman kültürünün diğer özellikleri uzun bir göç sürecinin ardından Balkan topraklarında bugünkü şeklini almıştır.

***

Dünyanın dört bir yanında farklı Çingene kavimleri yaşamlarını sürdürmektedir. Bu kavimlerin ortak özelliği sahip oldukları topraklar, hayvan sürüleri ve geniş orman arazileri ellerinden alındığı için geçimlerini göçebe zanaatçılıkla temin etmek zorunda kalmış olmalarıdır. Roman toplumun ataları da yine kendilerine başka hiçbir alternatif bırakılmadığı için yüzlerce yıl boyunca sepetçilik, elekçilik, kalaycılık, demircilik, müzisyenlik, şifacılık gibi geleneksel Çingene meslekleri ile geçinmek zorunda kalmışlardır. Sanayinin yaygınlaşması ile birlikte geleneksel Çingene meslekleri büyük ölçüde yaygınlığını kaybettiğinde ise az sayıdaki şanslı Roman avukat, doktor, mühendis veya öğretmen olmayı başarabilmiştir. Günümüzde Balkanların her yerinde yaşayan Roman toplumunun büyük çoğunluğu ekmeklerini taştan çıkarmakta, yaşadıkları ülkelerdeki diğer kesimlerin çoğunlukla tercih etmediği düşük gelirli ve en zor işlerde çalışmaktadırlar.



ROMANLARIN TARİHİ

Sanayi öncesi dönemde geçimlerini göçebe zanaatçılıkla karşılayan tüm Çingene kavimlerinin kendilerine ait bir tarihi vardır. Balkan coğrafyasının en kalabalık Çingene gruplarından olan Romanlar da Hindistan'dan Avrupa'ya uzanan zorlu bir göç süreciyle başlayan bir tarihe sahiptirler. Roman toplumuna mensup bireylerin, toplumlarını hedefleyen önyargılar karşısında kişiliklerini ve toplumlarını savunabilmeleri ve kendilerini birlikte yaşadıkları toplumlara daha iyi anlatabilmeleri için bu tarihi bilmeleri büyük önem taşımaktadır.

Roman tarihi yazılı kaynaklardan öğrenilemez. Doğrudan doğruya Roman tarihine kaynaklık edebilecek çok az sayıda yazılı belge bulunmaktadır. Buna karşılık Roman tarihinin en büyük şahidi Roman dili, Romanestir. 1700'lü yılların sonlarından itibaren Romanes dilini inceleyen dilbilimciler bu dilin kimi özelliklerinden Romanların tarihine ilişkin çeşitli sonuçlar çıkarmışlardır. Romanes dilinin Avrupa'da konuşulan diller içerisinde yakın dönem Hint dilleri ile doğrudan ilişkili tek dil olması Romanların tarihinin Hindistan'da başladığını ortaya koymaktadır. Hindistan'da başlayan Roman tarihi, Romanların bir Avrupa halkına dönüşmesiyle devam edecektir.


ÇİNGENELER KİMDİR?

Çingeneler insanlık ailesinin ayrılmaz bir parçasını oluştururlar. En gerçek ve doğru manasıyla Çingeneler göçebe zanaatçı ataların çocuklarıdır. Tarihin en eski zamanlarından beri kimi insan grupları; tarım veya hayvancılıkla geçinmişlerdir. Çingenelerse çeşitli nedenlerden dolayı göçebe zanaatçılıkla yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Biz Çingenelerin ataları; sepet, elek, metal eşya, kalay vs gibi ürün ve hizmetleri meydana getirerek bunları tarım ve hayvancılıkla geçinen diğer toplumlara satmışlardır. Bizim atalarımız diğer toplumlar gibi hayvan sürülerine ve geniş topraklara sahip olmadığından göçebe zanaatçılıktan başka bir geçim imkanı bulamamışlardır. Aslında Çingenelerle Çingene olmayanları birbirinden ayıran yegane fark budur.

Sanıldığı gibi bizlerle diğer insanları birbirimizden ten rengi, ırksal özellikler ya da dil ayırmaz. Esmer Çingeneler kadar beyaz tenli ya da sarışın Çingeneler de vardır. Farklı ırklara mensup Çingene grupları da vardır. Farklı diller konuşan Çingene grupları da vardır. Ama tüm Çingenelerin ortak özelliği atalarının binlerce yıl boyunca göçebe zanaatçılıkla geçinmiş olmalarıdır. Bugün birey olarak bir Çingene hangi mesleği yapıyor olursa olsun, insanlığın ilk zamanlarında atalarının göçebe zanaatçı olması onun da Çingene toplumuna ait olduğunu gösterir.

9 yorum:

  1. Ne mutlu sizlere,aidiyeti toprakla sınırlamadığın zaman savaşmak için bir sebep kalmıyor

    YanıtlaSil
  2. Gerçekten romansan eğer harikasın ( biliyorsunuzdur artık çingene diye hitap etmek yasalara göre cezalandırılıyor). Böyle bir blog açtığın için sağol o zaman.
    Sevgiler,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili kardeşim KARDEŞ ÇİNGENE HALKI KÜLTÜR DAYANIŞMA YARDIMLAŞMA VE YAŞATMA DERNEĞİ 06 NİSAN 2017 SENESİNDE İSTANBUL ATAŞEHİR İLÇESİNDE KURULMUŞ VE BU ÜST KİMLİĞİMİZ SAHİP ÇIKMAYA ÇALİŞAN BİR STK KURULUŞU DERNEĞİ OLAN VE BAŞKANLIĞINI YAPIĞIM VE AYRICA KARDEŞ ÇİNGENE HALKI FACEBOOK VE ÇİNGENEYİM GİBİ KENDİ ÇABALARIMLA SİTELER DE A. MIŞ BULUNMAKTAYIM.AMA BİLİNÇLENMİŞ BİR TOPLUM OLARAK ÖNCE TÜM DÜNYANIN VE ÖZELLİKLE OSMANLI TARİHİNDE ÇİNGENELERİN ÇOK ÖNEMLİ YAPTIĞI İŞLER VARDIR.SELŞMİYE VE SÜLEYMAN İYE CAMİSİ YAPIMINDA DEMİR İŞÇİLİĞİ VE ÇİNGENE DERVİŞ USTANIN YAADSINAMAYACAK KADAR İŞLER YAPTIĞI TAHRİR KAYITLARINDA MEVCUTTUR.BİR ÇAĞI KAPATIP BŞR ÇAĞI AÇAN İSTANBUL UN FETHİNDE FATİH SULTAN MEHMET HAN BİZ ÇİNGENELERİN DEMİR İŞÇİLİĞİ VE AT YETİŞTİRİCİLİĞİNDEN YARARLANMIŞTIR.TRAKYA BÖLGESİNİN YÜZDE YETMİŞİ ÇİNGENE OLDUĞUNDAN İKİ TANE SANCAK BEYLİĞİ RUMELİ SANCAK BEYLİĞİ VE MĞMESSELEM SANCAK BEYLİĞİ KURMUŞTUR.AYRICA ÇİNGENE KANUNNAMESİ ÇIKARIP FERMAN İLE DUYURMUŞTUR.OSMAMLI TOPLUMUNDA ÇİNGENELER İSMAİL ALTINÖZ KİTABINDA VE BELGELER İLE MEVCUTTUR. OSMANLI İMPARATORLUĞUNDA ÇİNGENELER EMİNE DİNGEÇ ARAŞTIRMA YAZILARINDA KAYNAKLARI İLE BELİRTİLMİŞTİR.

      Sil
  3. Helal size hersehirde toplantilar duzenlenmeli

    YanıtlaSil
  4. bide adanadaki cono aşiretine değinseniz mesela

    YanıtlaSil
  5. Çingene kardeşlerimize selam olsun.

    YanıtlaSil
  6. Çok haklısın Roman olduğunuz için gurur duymalısınız bu sizin farklılığınız ve farklılıklarımız bizim +1 fazlalığımızdır!

    YanıtlaSil